Nhà ở xã hội là chính sách quan trọng của Nhà nước nhằm hỗ trợ các đối tượng có thu nhập thấp, trong đó có lao động tự do, sở hữu nhà ở với chi phí hợp lý. Theo quy định tại Luật Nhà ở năm 2023 và các văn bản hướng dẫn liên quan, lao động tự do (không có hợp đồng lao động) thuộc diện được hưởng chính sách này nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện về đối tượng, nhà ở và thu nhập. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết về hồ sơ, điều kiện và thủ tục cần thiết để mua nhà ở xã hội đối với lao động tự do.

Đối tượng được mua Nhà Ở Xã Hội

Theo Khoản 5 Điều 76 Luật Nhà ở năm 2023, đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội bao gồm: “Người thu nhập thấp khu vực đô thị”.

Đây là nhóm lao động tự do không có hợp đồng lao động cố định, chẳng hạn như người làm nghề tự do, buôn bán nhỏ lẻ, hoặc các công việc không thuộc biên chế nhà nước hay doanh nghiệp có hợp đồng chính thức.

Tuy nhiên, để đủ điều kiện mua nhà ở xã hội, ngoài việc thuộc nhóm đối tượng trên, người mua cần đáp ứng các điều kiện cụ thể về nhà ở và thu nhập theo quy định tại Khoản 1 Điều 78 Luật Nhà ở năm 2023.

Điều kiện cụ thể

Điều kiện về thu nhập

Theo Khoản 2 Điều 30 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP, đối với lao động tự do không có hợp đồng lao động:

• Người độc thân: Thu nhập thực nhận hàng tháng không vượt quá 15 triệu đồng.
• Người đã kết hôn: Tổng thu nhập thực nhận hàng tháng của cả người đứng đơn và vợ/chồng không vượt quá 30 triệu đồng.

Trong vòng 07 ngày kể từ khi nhận được đơn đề nghị xác nhận, Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã sẽ xác nhận điều kiện thu nhập dựa trên 01 năm liền kề trước thời điểm nộp hồ sơ hợp lệ cho chủ đầu tư để đăng ký mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội.

Điều kiện về nhà ở

Người mua cần chứng minh tình trạng nhà ở hiện tại theo một trong hai trường hợp:

• Chưa có nhà ở: Được xác nhận bởi Văn phòng/Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện nơi có dự án nhà ở xã hội.
• Đã có nhà ở nhưng diện tích thấp: Diện tích nhà ở bình quân đầu người dưới 15 m² sàn/người, do UBND cấp xã nơi đăng ký thường trú xác nhận.

Hồ sơ mua nhà Ở Xã Hội Đối với lao động tự do

Dưới đây là danh sách các giấy tờ cần thiết để hoàn thiện hồ sơ mua nhà ở xã hội đối với đối tượng thuộc Khoản 5 Điều 76 Luật Nhà ở năm 2023 (lao động tự do không có hợp đồng lao động):

Đơn đăng ký

• Đơn đăng ký mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội: Sử dụng Mẫu số 01 tại Phụ lục II Nghị định số 100/2024/NĐ-CP.
• Đây là mẫu đơn bắt buộc để thể hiện nhu cầu mua hoặc thuê nhà ở xã hội.

Giấy xác nhận đối tượng

• Giấy xác nhận về đối tượng: Do UBND cấp xã nơi người lao động đăng ký thường trú hoặc tạm trú cấp, theo Mẫu số 01 Phụ lục I Thông tư số 05/2024/TT-BXD (ban hành ngày 31/7/2024 bởi Bộ Xây dựng).
• Giấy này xác nhận người lao động thuộc nhóm “người thu nhập thấp khu vực đô thị”.

Giấy xác nhận điều kiện nhà ở

Tùy tình trạng nhà ở, người mua cần nộp một trong hai loại giấy xác nhận sau:

Trường hợp chưa có nhà ở:

• Do Văn phòng/Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện thuộc tỉnh/thành phố nơi có dự án nhà ở xã hội xác nhận.
• Sử dụng Mẫu số 02 Phụ lục I Thông tư số 05/2024/TT-BXD.

Trường hợp đã có nhà ở nhưng diện tích thấp:

• Do UBND cấp xã nơi người lao động đăng ký thường trú xác nhận.
• Diện tích bình quân đầu người dưới 15 m² sàn.
• Sử dụng Mẫu số 03 Phụ lục I Thông tư số 05/2024/TT-BXD.

Giấy tờ chứng minh thu nhập

Giấy xác nhận điều kiện thu nhập: Do UBND cấp xã nơi người lao động kê khai xác nhận, theo Mẫu số 05 Phụ lục I Thông tư số 05/2024/TT-BXD.

Đối với người đã kết hôn:

• Cả vợ và chồng đều phải kê khai thu nhập.
• Sử dụng Mẫu số 04 hoặc Mẫu số 05 Phụ lục I Thông tư số 05/2024/TT-BXD, theo quy định tại Khoản 1 Điều 8 Thông tư số 05/2024/TT-BXD.

Quy trình nộp hồ sơ

Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ: Bao gồm các giấy tờ nêu trên.

Nộp hồ sơ cho chủ đầu tư: Người lao động nộp trực tiếp hồ sơ hợp lệ cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội.

Xác nhận từ cơ quan chức năng:

• UBND cấp xã xác nhận thu nhập và tình trạng nhà ở trong vòng 07 ngày.
• Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện xác nhận trường hợp chưa có nhà ở (nếu áp dụng).

Chờ xét duyệt: Chủ đầu tư sẽ xem xét và thông báo kết quả dựa trên hồ sơ được xác nhận.

Lưu ý quan trọng:

• Tất cả các mẫu giấy tờ phải tuân thủ đúng biểu mẫu quy định trong Nghị định số 100/2024/NĐ-CP và Thông tư số 05/2024/TT-BXD.
• Trường hợp người đứng đơn đã kết hôn, cả hai vợ chồng đều phải cung cấp giấy tờ chứng minh thu nhập để đảm bảo tổng thu nhập không vượt quá ngưỡng quy định.
• Hồ sơ cần được nộp đúng hạn và đầy đủ để tránh chậm trễ trong quá trình xét duyệt.

Kết luận

Hồ sơ mua nhà ở xã hội đối với lao động tự do không có hợp đồng lao động đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về giấy tờ liên quan đến đối tượng, nhà ở và thu nhập. Việc nắm rõ các quy định tại Luật Nhà ở năm 2023, Nghị định số 100/2024/NĐ-CP và Thông tư số 05/2024/TT-BXD sẽ giúp người lao động hoàn thiện thủ tục nhanh chóng và chính xác. Nếu bạn cần thêm thông tin chi tiết hoặc hỗ trợ về mẫu đơn, hãy liên hệ UBND cấp xã hoặc chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội gần nhất.