Theo các chuyên gia và cơ quan quản lý, việc thành lập Quỹ Phát triển Nhà ở Quốc gia nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở giá rẻ và nhà ở xã hội là một giải pháp hợp lý, mang tính chiến lược. Đây được xem là phân khúc quan trọng, đóng vai trò chủ đạo trong việc đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân, đặc biệt là người thu nhập thấp, từ đó góp phần giúp thị trường bất động sản phát triển cân bằng hơn và đảm bảo an sinh xã hội.

Quỹ phát triển Nhà ở Quốc gia: Cơ cấu và mục tiêu hoạt động

Trong dự thảo Nghị quyết được Quốc hội đề xuất, Quỹ Phát triển Nhà ở Xã hội Quốc gia được xác định là một quỹ tài chính hoạt động ngoài ngân sách nhà nước, do Chính phủ thành lập. Quỹ này hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, với nguyên tắc công khai, minh bạch, hiệu quả, đảm bảo sử dụng nguồn vốn đúng mục đích và tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Nguồn vốn của Quỹ được huy động từ nhiều kênh khác nhau, bao gồm:

• Ngân sách nhà nước: Phân bổ hàng năm để đảm bảo tính ổn định và bền vững cho hoạt động của Quỹ.
• Nguồn thu từ chủ đầu tư: Các doanh nghiệp phát triển dự án nhà ở thương mại phải đóng góp một khoản tương đương giá trị quỹ đất 20% đã được đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, dành cho việc xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở.
• Nguồn thu từ tài sản công: Bao gồm doanh thu từ việc bán hoặc cho thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước.

Ý kiến chuyên gia: Vai trò quan trọng của Quỹ trong thị trường bất động sản

TS Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNRea), nhận định rằng việc thành lập Quỹ Phát triển Nhà ở Quốc gia là một bước đi đúng đắn. Ông nhấn mạnh: “Đây là phân khúc quan trọng, mang tính chủ đạo. Khi nguồn cung mới đáp ứng được nhu cầu thực tế, thị trường bất động sản sẽ phát triển cân đối hơn, đồng thời góp phần đảm bảo an sinh xã hội cho người dân”.

Ông Khôi cũng đánh giá cao sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển nhà ở giá rẻ, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM. Theo ông, đây sẽ là động lực mạnh mẽ để giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn cung nhà ở cho người thu nhập thấp, vốn là bài toán nan giải trong nhiều năm qua.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, khẳng định rằng chủ trương thành lập Quỹ là một bước đột phá trong chính sách nhà ở. Ông cho rằng Quỹ sẽ đóng vai trò như một công cụ điều tiết vĩ mô thị trường bất động sản, đặc biệt là về giá cả. “Khi thị trường thiếu nguồn cung, Nhà nước có thể mở Quỹ để phát triển nhà ở, phục vụ an sinh xã hội.

Ngược lại, khi nguồn cung vượt cầu, Nhà nước sẽ đóng Quỹ và điều chỉnh linh hoạt”, ông Điệp giải thích. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng việc triển khai cần dựa trên quy hoạch chung, quy hoạch vùng và thực tiễn để đảm bảo chiến lược phù hợp.

Đề xuất đổi tên Quỹ: Linh hoạt và bao quát hơn

Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), đưa ra một góc nhìn khác về tên gọi của Quỹ. Ông đề xuất thay vì gọi là “Quỹ Phát triển Nhà ở Xã hội Quốc gia”, nên rút gọn thành “Quỹ Phát triển Nhà ở Quốc gia”, bỏ từ “xã hội”. Lý do là tên gọi này mang tính linh hoạt và bao quát hơn, không chỉ giới hạn ở nhà ở xã hội mà còn hỗ trợ phát triển nhà ở thương mại giá rẻ.

Ông Châu lập luận: “Về lâu dài, Quỹ Phát triển Nhà ở Quốc gia cần phục vụ cả hai phân khúc: nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ. Tên gọi mới sẽ giúp chính sách hỗ trợ nhà ở cho người yếu thế, bao gồm cả người trẻ mua nhà thương mại giá rẻ, trở nên toàn diện hơn mà không cần thay đổi tên Quỹ trong tương lai”.

Ngoài ra, để đảm bảo hiệu quả quản lý, ông Châu đề xuất Quỹ nên được điều hành bởi một Hội đồng quản lý, do Bộ trưởng Bộ Xây dựng làm Chủ tịch. Điều này sẽ giúp tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm trong việc sử dụng nguồn vốn.

Kết luận

Việc thành lập Quỹ Phát triển Nhà ở Quốc gia được kỳ vọng sẽ là lời giải cho bài toán thiếu hụt nhà ở giá rẻ tại Việt Nam, đặc biệt ở các đô thị lớn. Với sự đồng thuận từ các chuyên gia và cơ quan quản lý, Quỹ không chỉ góp phần điều tiết thị trường bất động sản mà còn đảm bảo an sinh xã hội, hướng tới một thị trường phát triển bền vững và công bằng hơn. Tuy nhiên, quá trình triển khai cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, dựa trên thực tiễn và quy hoạch dài hạn để đạt hiệu quả tối ưu.