TP HCM đề xuất hình thành quỹ phát triển nhà ở xã hội

TP HCM, trung tâm kinh tế lớn nhất Việt Nam, đang đối mặt với áp lực lớn về nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp và các đối tượng chính sách.

Để đáp ứng nhu cầu này, Thành ủy TP HCM đã ban hành kế hoạch triển khai Chỉ thị số 34-CT/TW của Ban Bí thư, nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phát triển nhà ở xã hội (NOXH) trong bối cảnh mới.

Kế hoạch này không chỉ tập trung vào việc hoàn thành mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH giai đoạn 2021-2030 theo Quyết định số 338/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ mà còn hướng đến việc xây dựng các cơ chế, chính sách bền vững và đồng bộ để hỗ trợ người dân.

Bài viết này sẽ phân tích chi tiết kế hoạch phát triển NOXH tại TP HCM, các chính sách hỗ trợ, cơ chế tài chính, và những thông tin mới nhất tổng hợp từ các nguồn đáng tin cậy, nhằm cung cấp một cái nhìn toàn diện về chiến lược của thành phố.

Mục tiêu phát triển nhà ở xã hội đến năm 2030

Theo kế hoạch của Thành ủy TP HCM, thành phố đặt mục tiêu hoàn thành các chỉ tiêu phát triển NOXH theo Đề án 1 triệu căn hộ NOXH của Thủ tướng Chính phủ, được ban hành tại Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 3/4/2023. Mục tiêu này không chỉ áp dụng cho TP HCM mà còn được điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tiễn sau khi hợp nhất, sáp nhập với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu trong tương lai. Cụ thể:

Hoàn thành chỉ tiêu xây dựng NOXH: Đảm bảo cung cấp đủ số lượng căn hộ NOXH cho các đối tượng thụ hưởng, bao gồm người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp, học sinh, sinh viên, và lực lượng vũ trang nhân dân.

Đồng bộ hạ tầng: Các dự án NOXH phải được quy hoạch tại các vị trí thuận tiện, kết nối giao thông tốt với các trung tâm công nghiệp, đảm bảo đầy đủ hạ tầng kỹ thuật và xã hội thiết yếu như trường học, bệnh viện, khu vui chơi.

Đa dạng hóa loại hình NOXH: Phát triển các mô hình nhà ở như nhà ở cho thuê, thuê mua, ký túc xá, nhà lưu trú công nhân, phù hợp với khả năng chi trả của từng nhóm đối tượng.

Thông tin bổ sung : Theo báo cáo từ Báo Người Lao Động (ngày 5/8/2025), TP HCM hiện đang thiếu hụt nghiêm trọng NOXH, với nhu cầu ước tính lên đến hơn 300.000 căn chỉ riêng cho công nhân và người thu nhập thấp tại các khu công nghiệp. Trong khi đó, các dự án NOXH hiện nay chỉ đáp ứng được khoảng 10-15% nhu cầu thực tế. Điều này đòi hỏi thành phố phải đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chính sách và cơ chế hỗ trợ mới.

Nhiệm vụ và giải pháp cụ thể

Thành ủy TP HCM đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ban, ngành để triển khai kế hoạch phát triển NOXH. Dưới đây là các nhiệm vụ chính:

Vai trò của Sở Xây dựng TP HCM

Sở Xây dựng được giao trọng trách tham mưu và thực hiện các nhiệm vụ then chốt:

Thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển NOXH: Sở sẽ trình UBND TP HCM báo cáo cấp có thẩm quyền để thành lập Ban Chỉ đạo, nhằm giám sát và thúc đẩy các dự án NOXH. Ban này sẽ chịu trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan, đảm bảo các chính sách hỗ trợ được triển khai hiệu quả.

Rà soát và điều chỉnh quy hoạch:

• Đảm bảo dành đủ quỹ đất cho NOXH trong quy hoạch đô thị và khu công nghiệp.
• Quy hoạch các dự án NOXH độc lập hoặc lồng ghép trong các dự án nhà ở thương mại, ưu tiên các vị trí gần trung tâm công nghiệp và có kết nối giao thông thuận tiện.
• Đảm bảo đồng bộ hạ tầng kỹ thuật (điện, nước, giao thông) và hạ tầng xã hội (trường học, bệnh viện, siêu thị).

Hoàn thiện cơ chế, chính sách:

• Rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các quy định liên quan đến NOXH, phù hợp với Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản.
• Đề xuất các chính sách hỗ trợ như miễn giảm tiền sử dụng đất, ưu đãi thuế, và hỗ trợ vay vốn cho các chủ đầu tư và người mua NOXH.

Đa dạng hóa loại hình NOXH: Nghiên cứu phát triển các mô hình như nhà ở cho thuê, thuê mua, ký túc xá, nhà lưu trú công nhân, phù hợp với khả năng tài chính của các nhóm đối tượng thụ hưởng.

Thời hạn hoàn thành: Các nhiệm vụ này được yêu cầu hoàn thành trong năm 2025.

Vai trò của Sở Tài chính TP HCM

Sở Tài chính được giao nhiệm vụ quan trọng trong việc đảm bảo nguồn lực tài chính cho phát triển NOXH:

Bổ sung chỉ tiêu phát triển NOXH: Đưa chỉ tiêu phát triển NOXH vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm và hàng năm của TP HCM, đảm bảo sự ưu tiên trong phân bổ ngân sách.

Hình thành quỹ phát triển NOXH:

• Nghiên cứu thành lập Quỹ phát triển NOXH hoặc các định tài chính phù hợp để hỗ trợ phát triển NOXH bền vững, dài hạn.
• Khuyến khích hình thành các quỹ đầu tư, quỹ tín thác đầu tư, và các hoạt động liên danh, liên kết giữa các doanh nghiệp để thực hiện các dự án NOXH.

Mở rộng nguồn vốn:

• Huy động vốn từ quỹ đầu tư phát triển địa phương và các nguồn vốn nước ngoài.
• Đề xuất mở rộng các chương trình cho vay ưu đãi dành cho cá nhân, hộ gia đình để mua, thuê, hoặc thuê mua NOXH.

Tháo gỡ vướng mắc về tài chính: Đẩy nhanh tiến độ triển khai các chương trình cho vay hỗ trợ NOXH, đặc biệt là gói tín dụng 120.000 tỷ đồng theo Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ.

Thời hạn hoàn thành: Nhiệm vụ này cũng được yêu cầu hoàn thành trong năm 2025.

Khuyến khích liên danh, liên kết và quỹ đầu tư

Một trong những điểm nổi bật của kế hoạch là khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân thông qua các hình thức liên danh, liên kết và thành lập quỹ đầu tư, quỹ tín thác đầu tư để phát triển NOXH. Điều này nhằm:

• Tăng cường nguồn lực tài chính từ khu vực tư nhân, giảm phụ thuộc vào ngân sách nhà nước.
• Thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia vào các dự án NOXH.
• Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp bất động sản hợp tác với ngân hàng, tổ chức tài chính để triển khai các dự án quy mô lớn.

Theo thông tin từ Báo Sài Gòn Giải Phóng (ngày 6/8/2025), một số doanh nghiệp lớn như Vingroup, Novaland, và Nam Long đã bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia các dự án NOXH thông qua mô hình liên danh. Tuy nhiên, họ cũng đề xuất cần có thêm các chính sách ưu đãi rõ ràng hơn về thuế và tín dụng để đảm bảo tính khả thi của các dự án.

Thách thức và giải pháp

Mặc dù TP HCM đã đặt ra kế hoạch đầy tham vọng, việc triển khai phát triển NOXH vẫn đối mặt với nhiều thách thức:

• Thiếu quỹ đất sạch: Quỹ đất tại TP HCM, đặc biệt ở các khu vực trung tâm, rất hạn chế và giá thành cao, khiến việc bố trí đất cho NOXH gặp khó khăn.
• Chi phí xây dựng tăng cao: Giá vật liệu xây dựng và nhân công tăng mạnh trong những năm gần đây, làm tăng chi phí đầu tư các dự án NOXH.
• Vướng mắc pháp lý: Các quy định về thủ tục hành chính, phê duyệt dự án còn phức tạp, gây chậm trễ trong triển khai.
• Nguồn vốn hạn chế: Dù có các gói tín dụng ưu đãi, nhưng việc tiếp cận vốn vẫn khó khăn đối với một số doanh nghiệp và người dân.

Giải pháp đề xuất:

• Tăng cường phân cấp, ủy quyền: Đẩy mạnh phân cấp cho các sở, ngành và chính quyền địa phương để rút ngắn thời gian phê duyệt dự án.
• Ưu đãi tài chính: Mở rộng các gói vay ưu đãi, giảm lãi suất và kéo dài thời gian trả nợ cho cả chủ đầu tư và người mua NOXH.
• Công khai, minh bạch: Công khai danh sách các dự án NOXH, quỹ đất dành cho NOXH, và tiến độ thực hiện để tạo niềm tin cho nhà đầu tư và người dân.
• Ứng dụng công nghệ: Sử dụng công nghệ xây dựng hiện đại để giảm chi phí và rút ngắn thời gian thi công.

Kết luận

Kế hoạch phát triển nhà ở xã hội của TP HCM đến năm 2030 là một bước đi quan trọng nhằm giải quyết nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân và các đối tượng chính sách. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ngành, cùng các chính sách hỗ trợ tài chính và cơ chế khuyến khích liên danh, liên kết, TP HCM đang hướng đến việc xây dựng một hệ sinh thái NOXH bền vững, đáp ứng nhu cầu thực tiễn của người dân.

Để đạt được mục tiêu, thành phố cần tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý, tài chính và quỹ đất, đồng thời thu hút sự tham gia của khu vực tư nhân. Với sự quyết tâm và chiến lược rõ ràng, TP HCM hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu trong việc phát triển NOXH tại Việt Nam.

Nguồn tham khảo:

• Báo Người Lao Động (5/8/2025): “TP HCM thiếu hụt nghiêm trọng nhà ở xã hội”.
• Báo Sài Gòn Giải Phóng (6/8/2025): “Doanh nghiệp đề xuất chính sách ưu đãi cho nhà ở xã hội”.
• Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 3/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ.